Нақшыбанды тәриқатының күнделікті зікірі
Нақшыбанды тәриқатының күнделікті зікірі
Нақшыбанды тәриқатының күнделікті зікірі
 
Бисмиллахир рахманир рахим
 
Бұл зікірді әр күні яғни 24 сағат ішінде айтып болыңыз. Зікір екі бөлімнен тұрады, бірінші бөлімі міндетті түрде айтылыуы керек болса, екінші бөлімі қосымша немесе ерікті бөлімі болып, оны өз жағдайыңызға қарай айтасыз.
 
Бірінші Бөлім - Міндетті Зікір
 
1) 3 рет: шаһада
Әшхаду ән лә илаха иллалах уа әшхаду әнна мұхаммадан әбдуху уа расұлаллах саллалашу әләихи уәссалам
2) 70 рет: Астағфируллах
3) 1 рет: фатиха сүресі (меккеге алла тағала жаудырған берекелілік бізгеде тисін деген ниетпен оқыңыз)
«Ағузу биллаһи минәш шайтанир ражим, бисмиллаһир рахмәнир рахим, әлхәмду лилләһи раббил аләмин, әр рахмәнир рахим мәлики яумиддин, ияәкә нәғбуду уә ияәкә нәстәғин, иһдинас сиратал мұстақыим, сиратал ләзинә әнғамта ғаләиһим ғайрил мәғду би ғаләиһим уәләд дальлин» (әмин).
4) 1 рет: «әманәр расұл» аяты (бақара сүресінің 285, 286 інші аяттары)
«Бисмиллаһир рахмәнир рахим. Әмәнәр-расулу бимә үнзилә иләихи мир раббихи уәл муминүн, күллүн әмәнә билляхи уа малаикатихи уа кутубихи уа расулих, лә нуфариқу бәина ахдхим мир расулх, уа қалу сәмиғна уа әтәғна, ғұфранака раббана уа иләикал масир, ләиу кәлифу аллаху нәфсән усғаха, лә хама кәсәбат уә ғалаха мәк тәсәбәт, раббана лә тухамизна инна сина әу ахтәна, раббана уәлә тахмил ғалайна исран кәмә ғамалтаху ғаләл ләзина мин қаблина, раббана уалә тухамилна мәлә тәқата ләнә бихи, уағфу ғанна уағфирләнә уархамна әнтә маулана фансұрна ғалал қауымил кәфирин».
5) 7 рет: иншзрақ сүресі (94-сүре)
«Бисмиллаһир рахмәнир рахим. Әлам нашрах лака садрак, уауадағна анка узрак, әләзи әнқада зхрак, уарафағна лака зикірак, фағинна мағал ұсри юсұра, файза фарғата фансаб, уа ила раббика фарғаб.»
6) 11 рет: ықлас сүресі (112-сұре)
«Бисмиллаһир рахмәнир рахим. Қул һууаллаһу әхәд, аллаһус самәд ләм йәлид уәләм йууләд, уә ләм йәкул ләһу куфууән әхәд.»
7) 1 рет: фалақ сүресі (113-сүре)
«Бисмиллаһир рахмәнир рахим. Қул әғуузу бираббил фәләқ, мин шәрри мәә халәқ, уә мин шәрри ғаасиқин изәә уақаб, уә мин шәррин-наффаасаати фил уқад, уә мин шәрри хаасидин изәә хасәд.»
8) 1 рет: нас сүресі (114-сүре)
«Бисмиллаһир рахмәнир рахим. Қул әуузу би раббин-нәәс, мәликин нәәс, иләһин нәәс, мин шәррил уәс-уәәсил ханнәәс, әлләзи йуәс-уису фии судуурин нәәс, минәл жиннәти уән нәәс.»
9) 9 рет: ләилаха илаллах
10) 1 рет: ләилаха илаллах мұхаммадұн расұлаллах
11) 10 рет: аллахұмма сәли әлә мұхаммадин уа әлә әли мұхаммдин уә саллим
12) енді төмендегі тәртіп бойынша жоғарыда айтылған зікірдің сауабын байғамбарымзғабен әулиелерге арнаймыз, айрықша атап айтқанда әулие қазіреті Шах Нақшыбанды, әулие қазіреті шайық Абдұллах әл-Фәиз ад-Дағыстани, әулие қазіреті маулана шайық Мұхаммад Назым Әділ әл-Хаққани және әулие қазіреті маулана шайық Мұхаммад Әділ әр-Раббани қатарлы әулие мүршиттеге арнаймыз.
а) 1 рет (ихда):
илә шарафин нәбии саллал аллху алайхи уа салим, уа алихи сахбихи, уа илә әруахи иқуанихи минал әнбияи уал мұрсалин, уа құдамағи шарағихим уа илө аруахил аимәтиіл әрбаға, уа илә әруахи машайқина фит тәриқатин нақшыбандиятил алиях, қасатан илә рухи имамит тәриқа уа ғаусул қалиқа қуажа Шах Бахауддин Нақшыбанд Мұхаммад ил Уәиси ил Бұқари, уа илә сұлтанұл аулия шайық Абдұллах әл-Фәиз ад-Дағыстани, уа илә маулана сұлтанұл аулия шайық Мұхаммад Назым Әділ әл-Хаққани, уа илә маулана сұлтанұл аулия Мұхаммад Әділ әр-Раббани.
б) 1 рет: фатиха сүресі (мединеге алла тағала жаудырған берекелілік бізгеде тисін деген ниетпен оқыңыз)
«Ағузу биллаһи минәш шайтанир ражим, бисмиллаһир рахмәнир рахим, әлхәмду лилләһи раббил аләмин, әр рахмәнир рахим мәлики яумиддин, ияәкә нәғбуду уә ияәкә нәстәғин, иһдинас сиратал мұстақыим, сиратал ләзинә әнғамта ғаләиһим ғайрил мәғду би ғаләиһим уәләд дальлин» (әмин).
13) 3 рет: аллаху аллаху аллаху хақ (жүрегім Алламен бір деген ниетпен)
14) 1500 рет: Аллаһ (деп дауыспен айтасыз)
15) 1500 рет: Аллаһ (деп үнсіз жүрекпен айтасыз)
16) 300 рет: аллахұмма сәли әлә мұхаммадин уа әлә әли мұхаммдин уә саллим
17) 100 рет: ықлас сүресі (немесе құраннан бір жүз оқыңыз)
18) 100 рет: аллахұмма сәли әлә мұхаммадин уа әлә әли мұхаммдин уә саллим (немесе далали қайраттан бір пара оқыңыз)
 
Екінші Бөлім - Ерікті Зікір
 
Бұл бөлімдегі зікірлер айтылыуы шарыт емес, өзіңіз ықласыңызға немесе шамаңызға қарай айтсаңыз болады.
 
- 100 де 1000 рет: лә илаха иллаллах
- 100 де 700 рет: астағфируллах әлғазим уәтубу лайік
- 101 рет: я хайиу я қайум би рахматика астағис
- 100 рет: я фаттаху, я алиму, я қауйиу, я мәтин
- 100 рет: тауакалту аллах
- 100 де 500 рет: я самад
- 100 рет: я жаббар, я ғаффар
- 100 де 300 рет: я ләтиф
- 100 де 1000 рет: бисмиллахир рахманир рахим
- 100 де 500 рет: хасби аллху уа ниғмал уәкил
- 300 де 1000 рет: я уадууд
- 100 рет: инна лиллахи уа инни илаихи ражиғұн
- 100 рет: уала хаула уала қуата илла биллхил алиул азим
- 100 де 500 рет: әлхамдулиллах
 
... осымен зікірдің екінші бөлімі бітеді, енді төмендегілерді ары қарай істеңіз.
 
19) енді 12-қадамды қайталаңыз
20) 1 рет: фатиха сүресін оқып, «уа миналлахи тауфиқ» дейсіз
21) бисмиллахир рахманир рахим. Я сәйиди әс садат уа нурал маужұдат, я мән хуал малжағу лиман массаху муайғмун уа ғаммун уа алам. Я ақраб әл уасағили иллаллахи тағала уа я ақуал мұстанад, әттәусалаху илә жәнәбикал азам би хадихссадати уа ахлиллах, уа ахли бәитикал кирам, ли рафифдұррин лә юрғфау илла би уаситатик, уа рафғи даймин лә яарфағу илла би далалитик, би сәииди уа маулана, я сәииди я сасулаллах, я рахматан лил әләмин;
Нәби, Сыддиқ, Салман, Қасим, Жафар, Тайфұр, Әбул Хасан, Әбу Әли, Юсуф, Әбул Аббас, Абдул Халиқ, Әриф, Махмұд, Әли, Мұхаммад Баба әс-Самаси, Сәиид Әмір Құлали, Қуажа Бахауддин Нақшабанд, Алауддин, Яқұб, Убайдуллах, Мұхаммад Захид, Дәруиш Мұхаммад, Қуажа әл-Әмканаки, Мұхаммад әл-Бақи, Ахмад Фаруқи, Мұхаммад Масум, Сәйфуддин, Нұр Мұхаммад, Хабибуллах, Абдуллах, Шайық Қалид, Шайық Смаиыл, Қас Мұхаммад, Шайық Мұхаммад Әффенди Яарғағи, Сәиид Жамалуддин әл-Ғумқи әл-Хұсайыни, Әбу Ахмад әс-Сұғри, Әбу Мұхаммад әл-Мәдәни, Сәииди Шарафуддин Дағистани, Сұлтанұл Аулия Сәиидина Маулана Шайық Абдуллах Фаиз Дағистани, Сұлтанұл Аулия Сәиидина Маулана Шайық Муғауддин Шайық Мұхаммад Назым әл-Хаққани, Сұлтанұл Аулия Сәиидина Маулана Шайық Мұхаммад Әділ әр-Раббани, Шағамту Фардани, Юссуф әс-Сыддиқ, Ғабдурауф әл-Яамани, Имамул Арифин Аманул Хақ, Лиссанул Мутақалимин Ғаусуллах әс-Сақауи, Арифут Таяар әл-Марғуф би Мұлхан, Бұрханул Құрамағ Ғаусұл Анам, Я Сахибаз Заман Мұхаммад әл-Махди, Сахибал Әнсар Я Қызир, Я Рижалул Аллах, Я Рижалул Ғайб, Ағла Аллаху тағала даражатихим дағиман уа баракатихим уа анфасихим Әл-Қуддусияа, би хұрмәти мән лә Набиия бағдаху, би хұрмәти сирре сұрати Әл-Фатиха. (Соңында Фаиха сүресін бір рет оқыңыз)
 
Мәдәт Я Сұлтанұл Аулия
Мәдәт Я Хаққани Я Раббани
Мәдәт Я Рижалул Аллах
Мәдәт Я Рижалул Ғайыб
 
 
ناقشىباندى ءتاريقاتىنىڭ كۇندەلىكتى زىكىرى
 
بيسميللاحير راحمانير راحيم
 
بۇل زىكىردى ءار كۇنى ياعني 24 ساعات ىشىندە ايتىپ بولىڭىز. زىكىر ەكى بولىمنەن تۇرادى، ءبىرىنشى ءبولىمى مىندەتتى تۇردە ايتىلىۋى كەرەك بولسا، ەكىنشى ءبولىمى قوسىمشا نەمەسە ەرىكتى ءبولىمى بولىپ، ونى ءوز جاعدايىڭىزعا قاراي ايتاسىز.
 
بىرىنشى ءبولىم - مىندەتتى زىكىر
 
1) 3 رەت: شاھادا
اشحادۋ ءان ءلا يلاحا يللالاح ۋا ءاشحادۋ ءاننا مۇحاممادان ءابدۋحۋ ۋا راسۇلاللاح ساللالاشۋ ءالايحي ءۋاسسالام
2) 70 رەت: استاعفيرۋللاح
3) 1 رەت: فاتيحا سۇرەسى (مەككەگە اللا تاعالا جاۋدىرعان بەرەكەلىلىك بىزگەدە ءتيسىن دەگەن نيەتپەن وقىڭىز)
«اعۋزۋ بيللاھي ءميناش شايتانير راجيم، بيسميللاھير ءراحمانير راحيم، ءالحامدۋ ءليللاھي راببيل ءالامين، ءار ءراحمانير راحيم ماليكي ياۋميددين، يااكا ءناعبۋدۋ ءۋا يااكا ءناستاعين، يھديناس سيراتال مۇستاقىيم، سيراتال ءلازينا ءانعامتا ءعالايھيم عايريل ءماعدۋ بي ءعالايھيم ءۋالاد داللين» ء(امين).
4) 1 رەت: ء«امانار راسۇل» اياتى (باقارا سۇرەسىنىڭ 285، 286 ءىنشى اياتتارى)
«بيسميللاھير ءراحمانير راحيم. ءامانار-راسۋلۋ ءبيما ءۇنزيلا ءيلايحي مير راببيحي ءۋال ءمۋمينۇن، كۇللۇن ءامانا بيللياحي ۋا مالايكاتيحي ۋا كۋتۋبيحي ۋا راسۋليح، ءلا نۋفاريقۋ ءباينا احدحيم مير راسۋلح، ۋا قالۋ ءساميعنا ۋا ءاتاعنا، عۇفراناكا راببانا ۋا يلايكال ماسير، ءلايۋ كاليفۋ اللاحۋ ءنافسان ۋسعاحا، ءلا حاما كاسابات ءۋا عالاحا ماك ءتاسابات، راببانا ءلا تۋحاميزنا يننا سينا ءاۋ ءاحتانا، راببانا ءۋالا تاحميل عالاينا يسران كاما عامالتاحۋ ءعالال ءلازينا مين قابلينا، راببانا ءۋالا تۋحاميلنا ءمالا ءتاقاتا ءلانا بيحي، ۋاعفۋ عاننا ءۋاعفيرلانا ۋارحامنا ءانتا ماۋلانا فانسۇرنا عالال قاۋىميل كافيرين».
5) 7 رەت: ينشزراق سۇرەسى (94-سۇرە)
«بيسميللاھير ءراحمانير راحيم. ءالام ناشراح لاكا سادراك، ۋاۋاداعنا انكا ۋزراك، ءالازي ءانقادا زحراك، ۋارافاعنا لاكا زيكىراك، فاعيننا ماعال ۇسري يۋسۇرا، فايزا فارعاتا فانساب، ۋا يلا راببيكا فارعاب.»
6) 11 رەت: ىقلاس سۇرەسى (112-سۇرە)
«بيسميللاھير ءراحمانير راحيم. قۋل ھۋاللاھۋ ءاحاد، اللاھۋس ءساماد ءلام ءياليد ءۋالام ءيۋلاد، ءۋا ءلام ياكۋل ءلاھۋ كۋفۋان ءاحاد.»
7) 1 رەت: فالاق سۇرەسى (113-سۇرە)
«بيسميللاھير ءراحمانير راحيم. قۋل ءاعۋزۋ بيراببيل ءفالاق، مين ءشارري ءماا ءحالاق، ءۋا مين ءشارري عااسيقين ءيزاا ۋاقاب، ءۋا مين ءشاررين-ناففااسااتي فيل ۋقاد، ءۋا مين ءشارري حااسيدين ءيزاا ءحاساد.»
 8) 1 رەت: ناس سۇرەسى (114-سۇرە)
«بيسميللاھير ءراحمانير راحيم. قۋل ءاۋزۋ بي ءراببين-نااس، ماليكين ءنااس، ءيلاھين ءنااس، مين ءشارريل ءۋاس-ۋااسيل ءحاننااس، ءاللازي ءيۋاس-ۋيسۋ في سۋدۋرين ءنااس، ءمينال ءجينناتي ءۋان ءنااس.»
9) 9 رەت: ءلايلاحا يلاللاح
10) 1 رەت: ءلايلاحا يلاللاح مۇحاممادۇن راسۇلاللاح
11) 10 رەت: اللاحۇمما ءسالي ءالا مۇحاممادين ۋا ءالا ءالي مۇحاممدين ءۋا سالليم
12) ەندى تومەندەگى ءتارتىپ بويىنشا جوعارىدا ايتىلعان زىكىردىڭ ساۋابىن بايعامبارىمزعابەن اۋليەلەرگە ارنايمىز، ايرىقشا اتاپ ايتقاندا اۋليە قازىرەتى شاح ناقشىباندى، اۋليە قازىرەتى شايىق ابدۇللاح ءال-فايز اد-داعىستاني، اۋليە قازىرەتى ماۋلانا شايىق مۇحامماد نازىم ءادىل ءال-حاققاني جانە اۋليە قازىرەتى ماۋلانا شايىق مۇحامماد ءادىل ءار-رابباني قاتارلى اۋليە مۇرشيتتەگە ارنايمىز.
ا) 1 رەت (يحدا):
يلا شارافين ءنابي ساللال اللحۋ الايحي ۋا ساليم، ۋا اليحي ساحبيحي، ۋا ءيلا ءارۋاحي يقۋانيحي مينال ءانبياي ۋال مۇرسالين، ۋا قۇداماعي شاراعيحيم ۋا ءيلو ارۋاحيل ءايماتيىل ءارباعا، ۋا ءيلا ءارۋاحي ماشايقينا فيت ءتاريقاتين ناقشىباندياتيل الياح، قاساتان ءيلا رۋحي يماميت ءتاريقا ۋا عاۋسۋل قاليقا قۋاجا شاح باحاۋددين ناقشىباند مۇحامماد يل ءۋايسي يل بۇقاري، ۋا ءيلا سۇلتانۇل اۋليا شايىق ابدۇللاح ءال-فايز اد-داعىستاني، ۋا ءيلا ماۋلانا سۇلتانۇل اۋليا شايىق مۇحامماد نازىم ءادىل ءال-حاققاني، ۋا ءيلا ماۋلانا سۇلتانۇل اۋليا مۇحامماد ءادىل ءار-رابباني.
ب) 1 رەت: فاتيحا سۇرەسى (مەدينەگە اللا تاعالا جاۋدىرعان بەرەكەلىلىك بىزگەدە ءتيسىن دەگەن نيەتپەن وقىڭىز)
«اعۋزۋ بيللاھي ءميناش شايتانير راجيم، بيسميللاھير ءراحمانير راحيم، ءالحامدۋ ءليللاھي راببيل ءالامين، ءار ءراحمانير راحيم ماليكي ياۋميددين، يااكا ءناعبۋدۋ ءۋا يااكا ءناستاعين، يھديناس سيراتال مۇستاقىيم، سيراتال ءلازينا ءانعامتا ءعالايھيم عايريل ءماعدۋ بي ءعالايھيم ءۋالاد داللين» ء(امين).
13) 3 رەت: اللاحۋ اللاحۋ اللاحۋ حاق (جۇرەگىم اللامەن ءبىر دەگەن نيەتپەن)
14) 1500 رەت: اللاھ (دەپ داۋىسپەن ايتاسىز)
15) 1500 رەت: اللاھ (دەپ ءۇنسىز جۇرەكپەن ايتاسىز)
16) 300 رەت: اللاحۇمما ءسالي ءالا مۇحاممادين ۋا ءالا ءالي مۇحاممدين ءۋا سالليم
17) 100 رەت: ىقلاس سۇرەسى (نەمەسە قۇراننان ءبىر ءجۇز وقىڭىز)
18) 100 رەت: اللاحۇمما ءسالي ءالا مۇحاممادين ۋا ءالا ءالي مۇحاممدين ءۋا سالليم (نەمەسە دالالي قايراتتان ءبىر پارا وقىڭىز)
 
ەكىنشى ءبولىم - ەرىكتى زىكىر
 
بۇل بولىمدەگى زىكىرلەر ايتىلىۋى شارىت ەمەس، ءوزىڭىز ىقلاسىڭىزعا نەمەسە شاماڭىزعا قاراي ايتساڭىز بولادى.
 
- 100 دە 1000 رەت: ءلا يلاحا يللاللاح
- 100 دە 700 رەت: استاعفيرۋللاح ءالعازيم ءۋاتۋبۋ لايىك
- 101 رەت: يا حايۋ يا قايۋم بي راحماتيكا استاعيس
- 100 رەت: يا فاتتاحۋ، يا اليمۋ، يا قاۋيۋ، يا ءماتين
- 100 رەت: تاۋاكالتۋ اللاح
- 100 دە 500 رەت: يا ساماد
- 100 رەت: يا جاببار، يا عاففار
- 100 دە 300 رەت: يا ءلاتيف
- 100 دە 1000 رەت: بيسميللاحير راحمانير راحيم
- 100 دە 500 رەت: حاسبي اللحۋ ۋا نيعمال ۋاكيل
- 300 دە 1000 رەت: يا ۋادۋد
- 100 رەت: يننا ليللاحي ۋا ينني يلايحي راجيعۇن
- 100 رەت: ۋالا حاۋلا ۋالا قۋاتا يللا بيللحيل اليۋل ازيم
- 100 دە 500 رەت: ءالحامدۋليللاح
 
... وسىمەن زىكىردىڭ ەكىنشى ءبولىمى بىتەدى، ەندى تومەندەگىلەردى ارى قاراي ىستەڭىز.
 
19) ەندى 12-قادامدى قايتالاڭىز
20) 1 رەت: فاتيحا سۇرەسىن وقىپ، «ۋا ميناللاحي تاۋفيق» دەيسىز
21) بيسميللاحير راحمانير راحيم. يا ءسايدي ءاس سادات ۋا نۋرال ماۋجۇدات، يا ءمان حۋال مالجاعۋ ليمان ماسساحۋ مۋايعمۋن ۋا عاممۋن ۋا الام. يا اقراب ءال ۋاساعيلي يللاللاحي تاعالا ۋا يا اقۋال مۇستاناد، ءاتتاۋسالاحۋ ءيلا جانابيكال ازام بي حاديحسساداتي ۋا احليللاح، ۋا احلي بايتيكال كيرام، لي رافيفدۇررين ءلا يۋرعفاۋ يللا بي ۋاسيتاتيك، ۋا رافعي دايمين ءلا ياارفاعۋ يللا بي دالاليتيك، بي ءسايدي ۋا ماۋلانا، يا ءسايدي يا ساسۋلاللاح، يا راحماتان ليل ءالامين;
نابي، سىدديق، سالمان، قاسيم، جافار، تايفۇر، ءابۋل حاسان، ءابۋ ءالي، يۋسۋف، ءابۋل ابباس، ابدۋل حاليق، ءاريف، ماحمۇد، ءالي، مۇحامماد بابا ءاس-ساماسي، ءسايد ءامىر قۇلالي، قۋاجا باحاۋددين ناقشاباند، الاۋددين، ياقۇب، ۋبايدۋللاح، مۇحامماد زاحيد، ءدارۋيش مۇحامماد، قۋاجا ال-امكاناكي، مۇحامماد ءال-باقي، احماد فارۋقي، مۇحامماد ماسۋم، ءسايفۋددين، نۇر مۇحامماد، حابيبۋللاح، ابدۋللاح، شايىق قاليد، شايىق سمايىل، قاس مۇحامماد، شايىق مۇحامماد اففەندي ياارعاعي، ءسايد جامالۋددين ءال-عۋمقي ءال-حۇسايىني، ءابۋ احماد ءاس-سۇعري، ءابۋ مۇحامماد ءال-ماداني، ءسايدي شارافۋددين داعيستاني، سۇلتانۇل اۋليا ءسايدينا ماۋلانا شايىق ابدۋللاح فايز داعيستاني، سۇلتانۇل اۋليا ءسايدينا ماۋلانا شايىق مۋعاۋددين شايىق مۇحامماد نازىم ءال-حاققاني، سۇلتانۇل اۋليا ءسايدينا ماۋلانا شايىق مۇحامماد ءادىل ءار-رابباني، شاعامتۋ فارداني، يۋسسۋف ءاس-سىدديق، عابدۋراۋف ءال-يااماني، يمامۋل اريفين امانۋل حاق، ليسسانۋل مۋتاقاليمين عاۋسۋللاح ءاس-ساقاۋي، اريفۋت تاياار ءال-مارعۋف بي مۇلحان، بۇرحانۋل قۇراماع عاۋسۇل انام، يا ساحيباز زامان مۇحامماد ءال-ماحدي، ساحيبال ءانسار يا قىزير، يا ريجالۋل اللاح، يا ريجالۋل عايب، اعلا اللاحۋ تاعالا داراجاتيحيم داعيمان ۋا باراكاتيحيم ۋا انفاسيحيم ءال-قۋددۋسياا، بي ءحۇرماتي ءمان ءلا نابييا باعداحۋ، بي ءحۇرماتي سيررە سۇراتي ءال-فاتيحا. (سوڭىندا فايحا سۇرەسىن ءبىر رەت وقىڭىز)
 
مادات يا سۇلتانۇل اۋليا
مادات يا حاققاني يا رابباني
مادات يا ريجالۋل اللاح
مادات يا ريجالۋل عايىب
Нақшыбанды тәриқатының күнделікті зікірі
Тәңіртау - ءتاڭىرتاۋТәңіртау - ءتاڭىرتاۋ
4 жыл бұрын 2814
0 пікір
Блог туралы